2023_GR_00173 - patrimonium - toestemming aan Stichting Kempens Landschap tot gunning van de renovatiewerken aan kasteel Hof Ter Linden - goedkeuring

Op 1 maart 2012 werd het kasteeldomein Hof ter Linden in Edegem, bestaande uit het kasteel, de koetshuizen en 50 hectare park, bos en open ruimte aangekocht in gemeenschapshanden: Stichting Kempens Landschap, gemeente Edegem en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Al snel werd een masterplan met de nodige beheerplannen opgesteld waarin een visie voor het hele project van Hof ter Linden werd uitgewerkt. Vervolgens werd er gestart met de opmaak van een geïntegreerd beheerplan en werd het park voor het brede publiek opengesteld. 

Op basis van dat geïntegreerde beheerplan zijn verschillende ingrepen gebeurd zoals de realisatie van wandel- en fietspaden die de verbinding met het aangrenzende Fort 5 maken en de restauratie van het prieeltje aan de vijver. De restauratie van de twee koetshuizen (en ijskelder, hekwerk, pleinen en waterkerende muren) volgden kort daarna en beide gebouwen werden als brasserie en restaurant herbestemd.

Ter voorbereiding van het restauratiedossier voor het kasteel zelf werden vooronderzoeken uitgevoerd (materiaal-technisch-onderzoek en stabiliteitsonderzoek). In 2018 diende Kempens Landschap samen met de gemeente Edegem en ANB een restauratiedossier voor het exterieur en interieur in bij het agentschap Onroerend Erfgoed. De restauratie werd toen geraamd op zo’n 4,12 miljoen EUR  excl. BTW. Omdat het dossier nog in 2018 is ingediend geldt de regel dat gemeenten recht hebben op een premie van 80%, berekend op de betoelaagbare werken. In het voorjaar van 2019 keurde toenmalid Vlaams minister Geert Bourgeois, bevoegd voor onroerend erfgoed, het restauratiedossier goed en werd een premie van ca 2,39 miljoen EUR toegekend (op basis van de 80% regeling). Belangrijke kanttekening die de Vlaamse Overheid hier bij maakte, is dat een gemeente enkel recht heeft op die verhoogde premie als ze de enige eigenaar is. Na grondig onderzoek naar de opties voor de verschillende eigenaren om uit onverdeeldheid te treden wat het kasteel betreft, werd in 2022 tot volgende herverdeling gekomen: 

• Gemeente Edegem: 100% eigenaar van het kasteel 
• Stichting Kempens Landschap: kasteel in erfpacht – en na definitieve oplevering voor 1 EUR opnieuw 50% eigenaar
• Gemeente Edegem en Stichting Kempens Landschap blijven 50%-50% eigenaar van beide koetshuizen alsook van het park binnen de ringgracht (erfgoedgedeelte)
• ANB wordt volle eigenaar van bossen en landbouwgronden buiten de ringgracht 

Na indiening van de omgevingsvergunning voor de restauratie van het kasteel van Hof ter Linden in januari 2023, werd door het architectenbureau Erfgoed & Visie het aanbestedingsdossier afgerond en op 24 april 2023 gepubliceerd. 

Bij opening van de offertes op 29 juni, bleek dat drie aannemers hadden ingeschreven: 

• Monument Goedleven
• Renotec
• Verstraete & Vanhecke

Firma Renotec gaf geen uitvoeringstermijn mee en beantwoordde hiermee niet aan de vooropgestelde gunningscriteria. Na juridisch advies ingewonnen te hebben, bleek dat zij uit deze opdracht geweerd dienden te worden. Na vergelijking op basis van de vier gunningscriteria (prijs (60), plan van aanpak buitenschrijnwerk (15), plan van aanpak parketvloeren (15) en uitvoeringstermijn (10)) kwam Monument Goedleven er als beste uit. Bij gevolg wordt voorgesteld om de exterieur- en interieurrestauratie van het kasteel van Hof ter Linden te gunnen aan aannemer Monument Goedleven. 

Dit brengt de totale eigen inbreng voor de gemeente op 1.671.107,66 EUR (1.342.649,20 EUR + 328.458,46 EUR). 

Tot dusver werd er met betrekking tot dit dossier nog geen beslissing genomen in het al dan niet verkrijgen van BTW vrijstelling. De aanvraag daartoe is lopende. Het risico van het niet bekomen van deze ruling ligt bij het lokaal bestuur. 

Het bekomen van de vergunning voor de exterieur- en interieurrestauratie aan het kasteel van Hof ter Linden is gekoppeld aan de realisatie van een parking door het lokaal bestuur. Bij het lokaal bestuur ligt hiervoor een inspanningsverbintenis, geen resultaatsverbintenis. Hoewel het lokaal bestuur alles zal doen om die parking mogelijk te maken (en dus het publiek gebruik van het kasteel mogelijk te maken) mag de opschortende voorwaarde niet verdicht worden tot de stelling dat “het risico/de verantwoordelijkheid hiervan ten laste is van het lokaal bestuur”.

Artikel 41 §2, 11° Decreet Lokaal Bestuur

De gemeenteraad is bevoegd voor alle daden van beschikking m.b.t. de onroerende goederen van het lokaal bestuur.

Besluit gemeenteraad 17 december 2018

Goedkeuring van de indiening het restauratiepremiedossier voor het kasteel

Besluit gemeenteraad 20 september 2021

Goedkeuring van de samenwerkingsovereenkomst n.a.v. de nieuwe rechtsvorm Stichting Kempens Landschap

Besluit gemeenteraad 28 maart 2022

Goedkeuring van de nieuwe eigendomsstructuur voor het kasteel en de gronden van Hof Ter Linden

Besluit gemeenteraad 24 oktober 2022

Goedkeuring van de delingsakte en de erfpachtakte voor het kasteel

Besluit gemeenteraad 23 oktober 2023

Goedkeuring van de jaarlijkse structurele bijdrage voor het beheer en de inrichting van het kasteelpark Hof Ter Linden en voor de Landschapsdokters