Het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) ‘Heihoefseweg’ beoogt het gedeeltelijk vervangen van het bestemmingsplan van het BPA nr.8 Groot Molenveld (MB van 10 juni 2004). De woonontwikkeling zoals voorzien in het BPA is nog steeds aan de orde, om tegemoet te komen aan de woonbehoeften in Edegem. Maar een nieuwe configuratie met geactualiseerde ruimtelijke randvoorwaarden dient zich aan.
Deze randvoorwaarden richten zich op het uitbouwen van de groen-blauwe dooradering van een ruimer bebouwd gebied. Het verbinden van omliggende groene zones, draagt bij tot het versterken van het plaatselijke ecologisch netwerk en vermijdt het fragmenteren van de groene ruimte zoals het oorspronkelijke BPA dit voorziet. Het nieuwe RUP organiseert de omgeving op maat van het plaatselijke fysisch systeem. Wat als algemeen concept bij opmaak van nieuwe planinstrumenten geldt.
Voorliggend RUP behelst een gedeeltelijke en punctuele herziening van BPA Groot Molenveld, nadat het eerder goedgekeurde RUP wordt ingetrokken. Dit RUP werd reeds in een voorgaande procedure definitief vastgesteld door de gemeenteraad op 8 juni 2020. De goedkeuring werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 31 mei 2021. Hiertegen werd een verzoek tot schorsing en vernietiging ingediend bij de Raad van State.
De inhoud van het verzoek tot schorsing en vernietiging, momenteel hangende bij de Raad van State, leert dat het reeds definitief vastgestelde en van kracht zijnde RUP voor verbetering vatbaar is. In dat opzicht is het aangewezen om het definitief vastgestelde RUP van 8 juni 2020 in te trekken en een aantal stappen binnen de reeds doorlopen RUP-procedure te hernemen, met het oog op de totstandkoming van een optimaler RUP.
Inhoud van het RUP ("ongewijzigde economie van het plan")
Het plangebied bestaat uit twee grote deelzones, namelijk een parkgebied en een woongebied.
Het park heeft haar grootste oppervlakte aan Terelststraat, maar wordt door de groene ingerichte strook langs de westzijde van het project ook verbonden met het buurtpark Heihoefseweg - Hubert Willemsstraat. Het parkgebied heeft een openbaar karakter en fungeert als buurtpark en landschappelijke waterbufferingszone. De inrichting zorgt voor verschillende karakters, afhankelijk van de intensiteit van gebruik, zoals speelgroen of meer natuurlijk ontwikkeld groengebied. Daarnaast is er nog voldoende plaats voor een natuurlijk ingerichte waterbuffer en een parkeererf voor de bewoners van de bestaande woningen aan het begin van Terelststraat. De verhardingen worden tot een strikt minimum beperkt. Doorheen het park wordt een pad aangelegd dat een veilige voet- en fietsverbinding mogelijk maakt tussen de oversteekplaats aan de Prins Boudewijnlaan en de sportcluster van Kattenbroek. Dit pad vertrekt vanaf de Prins Boudewijnlaan en loopt achter de huizen van de Terelststraat richting park. Aangezien dit een belangrijke trage weg wordt richting sportzone, worden de delen van percelen achter de huizen van de Terelststraat waarop de toekomstige trage weg komt te liggen, opgenomen in een onteigeningsplan.
In totaal voorziet het RUP in de realisatie van ca. 70 woningen en een te verkavelen oppervlakte van ca. 2,6 ha, inclusief nieuw aan te leggen wegenis. Dit betekent een woondichtheid van ca. 28 woningen per ha. Het park heeft een oppervlakte van ca. 16 750 m².
Er wordt gestreefd naar een verscheidenheid in woningtypes. Aan Prins Boudewijnlaan zijn 2 tot 4 nieuwe eengezinswoningen mogelijk en aan Heihoefseweg wordt de straat afgewerkt met ca. 6 vrijstaande eengezinswoningen, volgens het voorbeeld van de bestaande woningen in beide straten. Centraal richten de woningen zich naar de nieuw aan te leggen straat, die volledig ontsluit via Terelststraat. Deze woningen zijn vrijstaand, gekoppeld en aaneengeschakeld, sommige met een beperktere perceelsoppervlakte.
Het oprichten van meergezinsgebouwen is beperkt tot drie gebouwen in de volledige projectzone, met in totaal maximaal 20 woonentiteiten. Het parkeren gebeurt op eigen terrein. In de nieuw aan te leggen straat kunnen wel parkeerplaatsen voor bezoekers voorzien worden. De verhardingen en constructies in voor- en achtertuinen worden tot een strikt minimum beperkt.
Er wordt een sterke relatie tussen woonwijk en park vooropgesteld, met verschillende parkstroken, gecombineerd met woonerfjes, die uitgeven op het park. De woningen langs de zuidzijde van het aan te leggen wegtracé richten zich ook naar het nieuw aan te leggen park.
Een laatste element in het plangebied zijn de twee percelen op de hoek Hubert Willemsstraat – Heihoefseweg. Beide zijn in het BPA nr. 8 Groot Molenveld bestemd als ‘park- en groengebied, maar thans in gebruik als woning en tuin. Aangezien de gemeente voorlopig geen intentie heeft deze percelen te integreren in het park, wordt de mogelijkheid tot een beperkte oppervlakte constructies op te richten in de tuinzone bij de woning, ingeschreven in voorliggend RUP. Een volledige wijziging van de bestemming naar woongebied wordt niet gezien als een mogelijke optie, omdat er dan een nieuwe woning op het perceel gebouwd zou kunnen worden, wat niet gewenst is.
De voorziene inrichting creëert meer samenhang tussen de bestaande bebouwde en onbebouwde ruimte.
Buurtwegen
Doorheen het plangebied lopen voetweg nr.15 en nr.14. Buurtweg nr. 8 grenst in het zuiden aan het plangebied. De atlas van buurt- en voetwegen is aangeduid op het plan feitelijke en juridische toestand met vermelding van hun nummer.
Voetweg nr. 15 zal, gezien afwijkend van de gewenste ontsluiting voor voetgangers en fietsers, in een latere fase worden gewijzigd volgens de geëigende procedure, die los staat van de goedkeuringsprocedure van het RUP.
Op te heffen verkavelingen
Binnen het plangebied van voorliggend RUP zijn geen goedgekeurde en niet-vervallen verkavelingen gelegen.
Plan-MER
De procedure van de plan-MERscreening voor opmaak van het RUP werd reeds doorlopen.
Op 2 juli 2015 werd de dienst MER verzocht om de gemeente een selectie te bezorgen van de relevante instanties die in het kader van het onderzoek tot milieueffectrapportage geraadpleegd moeten worden.
Op 8 juli 2015 ontvingen we de lijst van aan te schrijven instanties en de inhoudelijke opmerkingen op de screeningsnota.
Op 17 juli 2015 werden de volgende instanties om advies gevraagd:
Op 20 december 2017 werden volgende instanties gerappeleerd:
Op 22 december 2017 werden de binnengekomen adviezen, samen met de vraag tot vrijstelling van de plan-MERplicht verzonden naar de dienst MER.
De dienst MER deelt op 23 maart 2018 mee dat het voorliggende plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke negatieve milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER bijgevolg niet nodig is.
De economie van het plan wordt niet aangetast, waardoor een nieuwe plan-MERscreening niet nodig is, bijgevolg de vrijstelling tot opmaak van een plan-MER blijft gelden.
Plenaire vergadering
De plenaire vergadering vond plaats op 14 december 2017.
De economie van het plan wordt niet gewijzigd, waardoor een nieuwe plenaire vergadering niet nodig is.
Waterparagraaf
Er werd nagegaan of het plan geen nadelige effecten heeft op de waterhuishouding volgens het besluit van de Vlaamse Regering definitief goedgekeurd op 20 juli 2006.
In 2010, wanneer de grachten langs het te ontwikkelen terrein werden aangelegd, werd de wateroverlast, die aanwezig was na hevige regenval in het zuidelijk deel van het plangebied, aangepakt.
Het RUP speelt verder in op potentiële waterproblemen door in te zetten op buffering van het hemelwater. Deze buffering vindt plaats in de buffervijver en in de aan te leggen grachten. De bufferingscapaciteit wordt ruim voorzien. Het trapveld wordt lager aangelegd dan de aanpalende wegenis zodat het dienst kan doen als wadi en extra buffercapaciteit verzekerd is.
De bestemmingen uit het BPA, voor wonen en park- en groengebied, worden middels voorliggend RUP in grote lijnen omgewisseld. Zo komen de historische natte zones in het parkgebied te liggen en de bebouwing in het noordelijk, historisch minder watergevoelige gebied. En wordt de plaatselijke inrichting beter geënt op het plaatselijk fysisch systeem.
In januari 2017 werd een onderzoek verricht naar de effectieve watergevoeligheid in het plangebied. Er werd nagegaan welke ingrepen in het project noodzakelijk zijn om te voldoen aan de verstrengde richtlijnen van de provincie Antwerpen. Waar relevant, werden de benodigde ingrepen vastgelegd in de stedenbouwkundige voorschriften.
Vanwege al deze maatregelen, vervat in het grafisch plan, de stedenbouwkundige voorschriften, en ook het plan voor de toekomstige ontwikkeling, wordt besloten dat er geen schadelijk effect op de waterhuishouding wordt veroorzaakt door het voorziene project in dit plangebied.
Een geactualiseerde nota van Studiebureau Jouret van 23 februari 2022 concludeert dat het risico op wateroverlast niet meer bestaat binnen de projectzone. Deze werd weggewerkt door onder andere de werkzaamheden van de gemeente Edegem. Dit wordt bevestigd door de kaart “risicozones overstromingen 2017”, waarbij wordt vastgesteld dat er geen risico meer bestaat binnen de project zone. Ook volgens de Vlagg-kaarten, die werden opgesteld in 2017, wordt er geen wateroverlast door neerslag verwacht. De geactualiseerde waternota wordt opgenomen als bijlage van voorliggende toelichtingsnota.
Binnen de projectzone wordt dus geen wateroverlast meer verwacht anno 2022. Desondanks deze vaststelling is het nog steeds aangewezen om de verstrengde richtlijnen van de Provincie Antwerpen (2017) te behouden binnen het ontwerp van de verkaveling.
Voorliggend RUP doet overigens geen afbreuk aan de verplichtingen voortvloeiend uit de gewestelijke verordening inzake hemelwaterputten, infiltratie-voorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (BVR 5 juli 2013) en met eventueel bijkomende en/of strengere normen door de provincie. De procedure van de omgevingsvergunning(-en) in een latere fase, zal de benodigde randvoorwaarden opleggen.
Verbeterde versie RUP 'Heihoefseweg'
Het betreft zodoende het rechtzetten van administratieve onregelmatigheden en een aantal inhoudelijke en kwalitatieve verbeteringen van het dossier, zonder de economie van het plan aan te passen. De inhoudelijke essentie van deze beperkte aanpassingen blijft identiek aan het op 8 juni 2020 definitief vastgesteld RUP. Om die reden is het niet noodzakelijk om de plan-MER screening opnieuw te voeren, noch de adviesronde te hernemen.
De procedure om tot een verbeterd RUP te komen, moet desalniettemin een optimale en transparante rechtsgang doorlopen. Om dit te kunnen, moet er na de voorlopige vaststelling ruimte bestaan voor inbreng van het betrokken publiek. Enkel zo kan er op georganiseerde wijze rekening worden gehouden met alle mogelijke reacties, bezwaren, opmerkingen van eenieder die hierbij een belang heeft. Dit gebeurt tijden het voorgeschreven openbaar onderzoek van 60 dagen, waarna alle reacties, opmerkingen en bezwaren worden behandeld door de omgevingsraad (gewezen GECORO). De omgevingsraad zal vervolgens een advies uitbrengen aan de gemeenteraad, met het oog op een definitieve vaststelling.
Voorliggend ontwerp-RUP resulteert, na het intrekken van het van kracht zijnde RUP - zoals definitief vastgesteld door de gemeenteraad op 8 juni 2020 -, in een juridisch en administratief verbeterd RUP. Dit zonder aantasting van de economie van het eerder vastgestelde plan. Het kan zodoende voorlopig vastgesteld worden.
Ministerieel besluit van 14 juni 1994
Het bestemmingsplan 'BPA nr. 8 Groot Molenveld' wordt goedgekeurd.
Ministerieel besluit van 10 juni 2004
Het bestemmingsplan 'BPA nr. 8 Groot Molenveld 1e gedeeltelijke wijziging' wordt goedgekeurd.
Besluit van de Vlaamse Regering van 11 mei 2001 tot aanwijzing van de instellingen en administraties die adviseren over voorontwerpen van ruimtelijke uitvoeringsplannen
De instanties die advies moeten geven over het voorontwerp van RUP worden beschreven.
Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van 15 mei 2009, artikelen 2.2.13 tot en met 2.2.
Het proces om tot een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) te komen wordt beschreven.
Decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid en latere wijzigingen, artikelen 4, 5, 6 en 8 §§ 1 en 2
Integraal waterbeleid is gericht op het ontwikkelen, beheren en herstellen van watersystemen. Elk plan moet hieraan getoetst worden. In elk RUP moet een watertoets worden opgenomen.
Besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van de nadere regels voor de toepassing van de watertoets
Nadere regels voor de toepassing van de watertoets worden vastgesteld. Integraal waterbeleid is gericht op het ontwikkelen, beheren en herstellen van watersystemen. Elk plan moet hieraan getoetst worden.
De raad trekt haar beslissing van 8 juni 2020 in, waarin ze het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan 'Heihoefseweg' met bijhorend onteigeningsplan definitief vaststelde.
De raad stelt het ontwerp van gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan 'Heihoefseweg' met bijhorend onteigeningsplan voorlopig vast, met inbegrip van volgende documenten: